Làm thế nào để xây dựng văn hóa Nhật trong công ty tại Việt Nam ?

Chào các anh chị em,


Hôm nay lọ mọ vào đọc tất cả các chia sẻ về văn hóa công ty - đặc biệt công ty Nhật - thấy mọi người thảo luận rất nhiệt tình... Theo kinh nghiệm làm việc vài năm với dân Nhật và lông bông qua vài môi trường gồm công ty Tây (Úc, Mỹ) và Nhật, Việt - Kaori thấy tất cả các ý kiến các anh chị em nêu ra đều đúng ...mỗi công ty đều có "phong cách làm việc" khác nhau, "phong cách lãnh đạo" khác nhau... Mỗi người đều có cách thức làm việc khác nhau nữa...Và mỗi chúng ta lại phù hợp hay có thể thích ứng được với môi trường làm việc khác nhau ...Thành ra, nói suốt cũng chẳng hết chuyện nhỉ? Chỗ nào cũng có "skeleton in the cupboard" ...có mặt tốt mặt xấu...hic...phải kaizen (cải thiện) hoài nhỉ??? ...Mong anh chị em tiếp tục thảo luận nhé..Kaori sẽ góp vài bài viết nghiên cứu về văn hóa Nhật để cùng chia sẻ với anh chị em ...

 

-> Kinh nghiệm thực tế là một phần, Việt bổ sung thêm 2 quyển sách để anh/chị tham khảo:


1. Văn hóa Nghệ thuật quản trị Nhật (làm nhân sự trong các công ty của nhật ,việc đầu tiên là có quyển này, nếu không có quyển này, không phải làm ở công ty nhật ~ em nói thế vì em nói theo đúng câu của bà giám đốc văn hóa Nhật Việt, hôm giao lưu tháng 5/08 vừa rồi)


2. Quản trị cả một nền văn hoá: Quyển này là tiếng anh, tái xuất bản 2006 có bổ sung thêm 3 chương, C1: nhìn nhận phương tây; C2: ánh hào quang tư bản; C3: không gian Nhật.


Việt


GĐ|TT Thông tin và Dịch vụ Bảo hiểm Liberty


M: 090 412 8594

 

Mời anh chị em đọc vài bài nghiên cứu của mình về văn hóa kinh doanh Nhật Bản nhé...


Vài nét trong văn hoá kinh doanh Nhật Bản


Tác giả: Đặng Thị Hường (Kaori - thesongkatykaty)


( Bình chọn: 3 -- Thảo luận: 2 -- Số lần đọc: 3803)


Sau chiến tranh thế giới lần thứ II, Nhật Bản bị tàn phá nặng nề và gần như quệt quệ do trước đó đã tập trung quá nhiều cho sự tiến hành chiến tranh và bị thua trận trong chiến tranh phi nghĩa của Nhật. Hầu như chỉ vài năm sau đó, Nhật Bản đã nhanh chóng phục hồi và Nhật bước vào thời kỳ phát triển kinh tế “thần kỳ” của Nhật trong giai đoạn 1966 – 1973 đã giúp Nhật trở thành một cường quốc kinh tế đứng hàng nhất, nhì trên thế giới. Sự phát triển đó được thế giới chú ý và nhiều người đã tìm hiểu những nhân tố nào giúp phục hồi và vươn lên nhanh một cách đáng kinh ngạc. Một trong những nhân tố được chú ý nhiều đó là phong cách hay đặc trưng văn hoá trong kinh doanh của người Nhật chứa đựng trong các mô hình quản lý, sản xuất, tiêu thụ và lưu thông sản phẩm và trong tính cách, tâm lý người Nhật trong khi kinh doanh.


Việc tìm hiểu văn hoá kinh doanh của người Nhật giúp ta giao tiếp xuyên văn hoá được với họ và hiểu được các giá trị đã hình thành nên hành vi và giáo tiếp của họ, cũng như để tránh được những hiểu lầm đáng tiếc có thể xảy ra, tạo được mối quan hệ làm ăn lâu dài và có hiệu quả trong quá trình tiếp xúc với họ. Ngoài ra, qua đó, ta có thể học hỏi được rất nhiều kinh nghiệm quý báu trong cách phương thức, quan niệm và mô hình quản lý, làm việc hiệu quả của họ…


Ngày nay, rất nhiều người Nhật đã và đang, sẽ làm việc với Việt Nam, mối quan hệ giao thương giữa hai quốc gia ngày càng phát triển hơn. Trong quá trình tiếp xúc, giao thiệp với người Nhật, ít nhiều gì chúng ta thường cảm thấy lúng túng hoặc không hiểu nhiều về họ và ngược lại, khiến cho công việc giữa hai bên không đạt được hiệu quả cao, hoặc chúng ta sẽ mất cơ hội làm ăn hay phải chịu thiệt thòi hơn…. Do vậy, ngày nay việc tìm hiểu về người Nhật và văn hoá kinh doanh của họ dù ít hay nhiều cũng thực sự là rất cần thiết và hữu ích cho chúng ta.


Một số nét về văn hóa kinh doanh của người Nhật


Có rất nhiều (hơn 400) định nghĩa về văn hoá, nhìn chung tất cả định nghĩa đều có nét chung “văn hoá là những hệ thống giá trị do con người sáng tạo ra”. Trong giai đoạn hiện nay, văn hoá được xem là động lực phát triển kinh tế. Thực tế, văn hoá đã đóng vai trò trong sự phát triển kinh tế nhiều quốc gia như vai trò của Khổng Giáo, Phật giáo, Shi n to giáo .. và nhiều giá trị văn hoá truyền thống dân tộc khác trong sự tăng trưởng kinh tế của Nhật, Singapore, Hàn Quốc, Đài Loan, … trong đó, rõ ràng nhất là trường hợp Nhật Bản, góp phần hình thành nên nền văn hoá kinh doanh đặc thù của Nhật Bản mà ngày nay nhiều quốc gia phải quan tâm nghiên cứu, học hỏi…


Người Nhật hay thương gia Nhật quan niệm trước hết tự coi mình là một người Nhật thực sự, xí nghiệp là hàng thứ hai. Tìm hiểu văn hoá kinh doanh của người Nhật thì chắc chắn là không thể không tìm hiểu về chủ thể của nền văn hoá kinh doanh đó là người Nhật. Mark Zimmeran – một nhà kinh doanh nổi tiếng người Mỹ, và là cố Chủ tịch Phòng thương mại của Mỹ ở Nhật Bản năm 1981 – đã viết trong cuốn sách nổi tiếng “Làm ăn với người Nhật như thế nào” của ông: “việc nghiên cứu kỹ càng và nghiêm túc tâm lý người Nhật và cấu trúc xã hội của nước Nhật là cực kỳ cần thiết cho việc làm ăn có hiệu quả với người Nhật”.


1. Người Nhật (Nihonjin): chủ thể của nền văn hoá nói chung và văn hoá kinh doanh của Nhật Bản


Một số đặc trưng tính cách, tâm lý người Nhật: tính cách của người Nhật chịu ảnh hưởng nhiều điều kiện tự nhiên – địa lý, lịch sử – văn hoá – xã hội:


Nhật Bản là một trong những nước có thành phần dân tộc thuần nhất với hơn 99% dân số là người Nhật, số ít ỏi còn lại là người Ainu (một tộc người cổ xưa nhất ở Nhật Bản, chủ yếu sống ở Hokkaido), người Triều Tiên (phần lớn di cư sang trong chiến tranh thế giới lần hai), người Trung Quốc và một số ít các cư dân từ nước khác đến cư trú tập trung theo khu vực riêng. Tuy nhiên, ý thức dân tộc thuần nhất của họ rất cao nên cho dù những người thuộc thiểu số gần 1% dân số dù đã sinh sống ở Nhật lâu đời vẫn không được đa số người Nhật xem là “người Nhật”. Do hầu như thuần nhất như thế, nên Nhật Bản có một nền văn hoá và trạng thái tâm lý khá thống nhất và tự cho họ là dòng giống thượng đẳng, tự tôn dân tộc cao…. Nhật Bản (xứ sở mặt trời mọc) là một quốc gia nằm tách biệt với đại lục, có đến hơn 6.800 hòn đảo lớn nhỏ và 4 đảo lớn (Hokkaido, Honshu, Kyusyu, Shikoku). Tính chất đảo mang đến cho Nhật Bản những khó khăn (khó giao lưu, giao thông …) và thuận lợi (trong lịch sử tránh được các cuộc chiến tranh xâm chiếm của người Trung Hoa, Nguyên Mông …) nhưng đã làm nên tính thống nhất và thuần nhất của nền văn hoá văn minh dân tộc Nhật. Do vị trí đặc biệt này nên người Nhật có được thế chủ động tiếp thu có chọn lọc và tiếp biến các yếu tố văn hoá của các dân tộc khác (Trung Hoa,…) tạo thành nền văn hoá riêng mang bản sắc của họ. Tính chất đảo cũng đem lại cho người Nhật tâm lý “đảo quốc” (shimakuni), khiến họ vừa hiếu khách, vừa dè dặt trong giao tiếp, quan hệ với người khác, vừa tự tôn dân tộc, vừa tự ti, mặc cảm, có thái độ bài ngoại,… Người Nhật luôn vừa muốn nhìn ra thế giới, học hỏi, du nhập những giá trị văn hoá và tiếp thu những thành tựu mới của thế giới vừa rất bảo thủ và thu mình trong việc tiếp thu cái mới, chẳng hạn như các cuộc cải cách trong lịch sử Nhật Bản như Taika (năm 645), cải cách Minh Trị (1868) đều diễn ra sự đấu tranh gay gắt giữa thế lực thủ cựu và tư tưởng mới…


Thiên nhiên của Nhật rất đẹp, nhưng rất khắc nghiệt với khí hậu bốn mùa rõ rệt, thường xảy ra nhiều thiên tai dữ dội như động đất, núi lửa, hạn hán; sóng to bão lớn; địa hình với ¾ là núi đồi, diện tích trồng trọt chỉ chiếm 1/6 và sông ngòi ngắn, tài nguyên thiên nhiên ít ỏi, đất đai không màu mỡ và không thích hợp cho trồng trọt. Tuy nhiên cho đến đầu thế kỷ XX, kinh tế chủ yếu của Nhật Bản là nông nghiệp, đánh bắt cà biển và họ phải bỏ ra rất nhiều công sức lao động, cải tạo đất đai – hình thành nên tính cách gan góc, cần cù, vượt khó truyền thống yêu lao động đến quên mình và nhiệt tình trong mọi lĩnh vực lao động (đặc trưng quan trọng nhất), quý trọng thành quả lao động, tiết kiệm và tạo tinh thần đoàn kết, tính cộng đồng và tinh thần hoà hợp (wa) rất cao như dựa vào và sống hào hợp với tự nhiên, cùng hiêp lực với nhau chống chọi với thiên tai…. Đồng thời điều kiện địa lý, thiên nhiên vừa đẹp vừa khắc nghiệt, tạo ra một tâm hồn Nhật Bản có nét chung là yêu cái đẹp, theo đuồi sự hoàn thiện không ngừng, tạo ra sự tương phản có tính dữ dội trong tính cách người Nhật. Cái gì ở Nhật Bản cũng được đưa lên cao và chiếm vị trí quan trọng trong đời sống của họ như “hoa đạo”, “trà đạo”, “võ sĩ đạo”, “kiếm đạo”, “cung đạo”, “thư đạo”, nghệ thuật gấp giấy origami,.. và họ thể hiện ý thức đặc biệt đối với cái đẹp như ngắm hoa hanami, ngắm trăng tsukimi; quan niệm “cái nhỏ là cái đẹp, cái tinh tế” …; trong công việc luôn làm hết mình, trong xử sự luôn theo quy tắc nghiêm ngặt, theo đẳng cấp, ngay đến cả cái chết tự sát vì lòng trung thành cũng dữ dội và trở nên cao cả như “mổ bụng” (harakiri hay seppuku) hay sằn sàng làm việc hết sức cho công việc…. Những điều này ăn sâu vào trong cách xử thế, ý nghĩ và nguyện vọng của dân tộc Nhật, tạo thành những truyền thống văn hoá riêng đặc sắc và thể hiện lòng tự hào, tự tôn dân tộc của họ. Họ kế thừa, củng cố những nét văn hoá đó và vay mượn, cải biến nền văn hoá nước ngoài, biến thành một bộ phận trong văn hoá truyền thống của họ.


Lịch sử Nhật Bản cũng là lịch sử độc đáo với một Hoàng gia duy nhất, vị đại diện tối cao của Thần đạo (Shinto) tôn thờ các thần Kami như thần cây, thần đá… – các Thiên Hoàng với dòng dõi truyền thuyết là con cháu nữ thần Mặt trời Aramatesu, tồn tại như là sự thống nhất của nhân dân cho đến tận ngày nay; và trên nước Nhật có nhiều cuộc nội chiến liên miên giữa các lãnh chúa phong kiến. Điều kiện lịch sử – xã hội phong kiến với sự cát cứ, tranh dành khiến lòng trung thành là điều rất quan trọng. Cùng với sự tiếp thu có chọn lọc và biến những tư tưởng của Khổng Tử tạo thành Nho giáo riêng Nhật Bản, với tinh thần Võ sĩ đạo (Bushido) coi lòng trung thành (chuu) với người chủ là trên tất cả… Sang đến thế kỷ XIX, đứng trước yêu cầu mới hoặc là phải mạnh mẽ để thoát khỏi số phận trở thành thuộc địa của phương Tây hoặc là chịu chung số phận với các nước châu Á khác, phong kiến Nhật Bản đã chọn con đường nhìn ra thế giới, thực hiện cách mạnh Minh Trị duy tân (1868) mọi mặt xã hội và học tập, phát triển mạnh mẽ – và trở thành nước duy nhất ở Châu Á thoát khỏi số phận lệ thuộc và đứng ngang hàng với phương Tây hùng mạnh và còn đi xâm lược nước khác, khiến phương Tây phải kinh sợ. Sau chiến tranh thế giới lần thứ hai, họ lại nhanh chóng phục hồi nền kinh tế bị chiến tranh tàn phá thảm bại thành một nền kinh tế “phát triển thần kỳ” và mạnh mẽ cho đến tận ngày nay. Nhật Bản lại tiến ra đi khắp thế giới mở rộng với kiểu cách thức buôn bán kinh doanh đặc trưng của họ … Người Nhật ngày nay vừa phát huy truyền thống văn hoá kinh doanh của họ và họ cũng đang dần thay đổi tính cách, tâm lý của họ để dễ làm ăn quan hệ với nước ngoài, học hỏi nước ngoài để làm phong phú và hoàn thiện hơn nền văn hoá kinh doanh của họ, đem lại lợi ích cho quốc gia của họ, và giữ vững vị trí cướng quốc kinh tế nhất nhì của họ, ….


Tóm lại, người Nhật là chủ thể của nền văn hoá, trong đó có văn hoá kinh doanh của họ. Tính cách tâm lý, cách xử thế, suy nghĩ, tư tưởng và hành vi của họ là những nhân tố quyết định trong văn hoá kinh doanh của họ.


(còn nữa)...


Đặng Thị Hường


http://blog.360.yahoo.com/thesongkatykaty


Mong được cùng các bạn thực hiện đề tài nghiên cứu tiếp về Nhật Bản

 

Người gửi: thesongkatykaty -- 15/07/2007 09:42 PM


Văn hoá kinh doanh Nhật Bản (tiếp theo)


Tác gỉ: Đặng Thị Hường (Kaori)


( Bình chọn: 1 -- Thảo luận: 0 -- Số lần đọc: 4039)


Sự kiên nhẫn (nintai), thể diện (kao), trách nhiệm (giri), nghĩa vụ (on) – bốn yếu tố ảnh hưởng mạnh mẽ trong kinh doanh


Kao, giri và on liên quan chặt chẽ với nhau, chỉ đạo hành động của người Nhật. Nintai là một yếu tố cực kỳ cần thiết, dùng để chỉ sự tỷ mỷ, cần cù, cẩn thận và có phương pháp tốt và đạt hiệu quả khi kinh doanh, thương lượng với người khác. Nếu thiếu sự kiên nhẫn (nintai) thì rất dễ bị mất thể diện (kao).


Kao là cái quý nhất với người Nhật, biểu hiện sự kính trọng và là nguồn gốc của sự tự trọng nên rất quan trọng, nên người Nhật không chỉ trích, xúc phạm người khác mà chỉ có thể góp ý riêng. Quan nịêm thể diện có quan hệ chặt với trách nhiệm (giri) và nghĩa vụ (on). Người Nhật quan niệm rằng ai cũng phải chịu ơn và có nghĩa vụ phải làm gì đó đối với người khác để trả ơn. Y thức đó chi phối mọi hành động của họ, với nhà kinh doanh, họ rất “chân thành biết ơn mọi cử chỉ tốt đẹp đến với họ, mọi chiếu cố tốt đẹp và điều đó thể hiện rõ trong thái độ và hành động”, họ sẽ có “ý thức rõ ràng là phải có nghĩa vụ đền đáp lại”… Nghĩa vụ trong lòng họ chỉ sự đền ơn, từ việc lớn đến việc nhỏ, chỉ “lòng trung thành”, “sự tử tế”, và là “gánh nặng, món nợ” mà lúc nào trả được thì phải trả… Còn ý thức trách nhiệm (giri) là đạo lý, là con đường đúng phải theo, là cách trả ơn. Trách nhiệm với mọi người và với bản thân, là trách nhiệm tự giác, trách nhiệm xã hội, nó thể hiện trong mọi lĩnh vực, mọi nơi chốn như sự tặng quà (ngoài dịp thông thường khi gặp mặt, người Nhật thường tặng rất nhiều quà cho nhau, cho cấp trên, đồng nghiệp, khách hàng trong dịp lễ ‘Oseibo’ vào cuối năm và lễ ‘Chuugen’ trong tháng 7 để bày tỏ lòng biết ơn và giự mối quan hệ), sự chào đón và phục vụ khách hàng… và còn thể hiện ở lòng trung thành, sự tận tâm trong công ty... Nhờ tinh thần đó mà xã hội Nhật Bản có điều kiện ổn định và kinh tế Nhật Bản nhanh chóng phục hồi sau chiến tranh... Đồng thời, ý thức trách nhiệm và lòng trung thành đã tác động mạnh mẽ đến tình cảm và tâm lý người Nhật.


Quan niệm và mối quan hệ trong công ty :


Với người Nhật, thà làm việc cho một công ty có uy thế còn hơn giữ chức vụ quan trọng trong một tổ chức kém uy thế hơn, công ty là nơi họ làm việc suốt đời nên họ gắn bó với một công ty nhất định từ những ngày mới vào nghề và ở lại suốt đời với công ty. Mối quan hệ giữa con người với con người trong công ty Nhật Bản có những đặc trưng như gia đình và mọi người có tinh thần vì vận mệnh chúng “đồng hội đồng thuyền”. Công ty (kaisha) là một tổ chức sản xuất - kinh doanh, ở đó yếu tố con người là quyết định quan trọng nhất, trong đó con người và các mối quan hệ giữa họ tiêu biểu cho văn hoá kinh doanh của họ. Công ty Nhật Bản được quan niệm là một gia đình (ie) lớn, chủ tịch hội đồng như cha mẹ của cán bộ nhân viên, ông ta phải có trách nhiệm và nghĩa vụ chăm lo cho cuộc sống của nhân viên và cả gia đình họ, phải nhân từ và họ theo tín điều kinh doanh: “Gánh vác toàn bộ trách nhiệm đối với người Nhật. Chịu trách nhiệm trước người làm công của mình. Để thực hiện hai nghĩa vụ trên, họ tìm cách đạt được thành công trên thương trường”. Có thể thấy tìm dộng cơ thu được lợi nhuận thuần tuý là không rõ ràng mà phần lớn động cơ khiến họ quyết định hành vi trong giao dịch,thương lượng…là ở những đắn đó khác như duy trì sự nhất trí, đoàn kết nội bộ, thị trường cho đến quốc gia… Còn nhân viên phải có một tình yêu hiếu đạo, có nghĩa vụ trung thành tôn kính và duy trì mối quan hệ đó với công ty. Lợi ích của nhân viên gắn chặt với lợi ích của công ty… Do vậy, trứơc khi đưa ra quyết định, người Nhật thường tính rất kỹ các lợi ích và quyết định theo tập thể.


Mối quan hệ giữa người lãnh đạo và nhân viên cấp dưới theo hướng tạo ra bầu không khí đoàn kết như trong gia đình dựa trên nguyên tắc “wa” (sự hài hoà, hòa hợp) và theo hệ thống “oyabun - kobun”, “sempai – kohai”. Sự quyết định các vấn đề thường dựa trên ý kiến của nhiều người với cách hình thức thảo luận và quyết định như nemawashi, ringisho...


Oyabun là “cá nhân với quy chế oya (cha mẹ), kobun là cá nhân với quy chế ko (con cái)”. Vai trò của oya, tức là những người đứng đầuvà bảo vệ lợi ích cho công ty, người chủ của gia đình. Các thành viên còn lại là kobun đối xử với nhau như anh em một nhà và tuyệt đối kính trọng, tuân theo oyabun, vì mục đích tạo ra sự ổn định của liên hiệp và vì cuộc sống ấm no của từng thành viên. Sempai (tiền bối) là từ dùng chỉ những người lớn tuổi hơn và những người bước vào làm việc trong công ty, tổ chức trước những kohai (hậu bối) là những người vào sau. Sempai có nghĩa vụ và trách nhiệm dìu dắt, chỉ bảo, huấn luyện kohai như là người anh trong gia đình chỉ bảo em mình. Mối quan hệ oyabun-kobun và sempai-kohai thể hiện tinh thần đoàn kết, tôn ti trật tự, đồng thời tạo cho người Nhật tinh thần an tâm, tin tưởng vào những người cùng tổ chức.


Sự phụ thụôc của nhân viên vào công ty, coi công ty như là con tàu chở vận mệnh chung trong khi đương đầu với môi trường và cạnh tranh với các công ty khác cùng ngành, khiến họ gắn bó với công ty, phân biệt rạnh ròi giữa uchi (trong nhà) và soto (bên ngoài) để bảo vê lợi ích và trung thành với công ty. Một đặc trưng nữa trong công ty Nhật Bản là sự quyết định theo tập thể bằng các hình thức như nemawashi và ringisho. Nemawashi theo nghĩa gốc là “quay quanh gốc”, là một quá trình công việc chặt chẽ, phối hợp nhịp nhàng giữa các cấp, bàn bạc với nhau, tham dò, thuyết phục, thảo luận, tranh thủ sự úng hộ từng cấp trước khi đưa ra một chủ trương nào đó. Ringisho là hình thức quyết định bằng cách chuyền một tờ giấy trình bày về một quyết định gì đó và chuyển đến các phòng ban xem xét, góp ý kiến trước khi đưa lên cấp trên xét duyệt, phòng ban nào đồng ý, đóng góp ý kiến thì đóng dấu (hanko), nếu đóng hanko ngựơc thì phòng ban đó yêu cầu xem xét lại quyết định và đề nghị ý kiến hay sửa chữa, còn không đóng dấu có nghĩa là phòng ban đó không chấp thuận. Ngoài ra, các công ty Nhật còn có một quá trình hành động khác tạm gọi là “văn hoá phường hội” khác nhau tuỳ mỗi công ty.


Những điều trên thể hiện ý thức tập thể quan trọng hơn cá nhân, tinh thần hoà hợp, tinh thần trách nhiệm và nghĩa vụ cũng như ý thức phụ thuộc vào gia đình, tổ chức của người Nhật và tất cả điều đó cũng vì lợi ích quốc gia, dân tộc của họ.


Cách chào hỏi, xưng hô - Hệ thống cấp bậc trong công ty:


Ngay từ xa xưa người Nhật có tính tổ chức, kỷ cương rất chặt chẽ, tạo thành một xã hội quy củ, tôn ti trật tự (chitsujo) được coi trọng và có ý thức phục tùng tuyệt đối các cấp trên, sự tôn ti, phục tùng này thể hiện rất rõ cả trong ngôn ngữ, trong xưng hô, chào hỏi và giao tiếp trong hệ thống cấp bậc của người Nhật.


Trong xã hội Nhật Bản nói chung và trong công ty Nhật Bản nói riêng thì hệ thống phân chia cấp bậc, chức vụ, vị trí cực kỳ quan trọng. Xã hội Nhật Bản còn được miêu tả có nền văn hoá cấp bậc thường là theo hình kim tự tháp. Trong công ty mỗi người có một vị trí khác nhau, nhìn vào chức vụ ghi trên danh thiếp (meishi) của người Nhật là ta có thể hiểu ngay được chức vụ và công việc của người đó trong công ty. Chức vụ và vị trí của những người trong ban quản lý của người Nhật quan trọng nên người ta thường gọi chức vụ, vị trí thay cho tên họ của người ấy. Chẳng hạn như, trong công ty người Nhật, ông giám đốc có họ tên theo thứ tự của người Nhật là họ trước tên sau Tanaka (họ) Yasunori (tên), người Nhật không tực tiếp gọi họ tên của ông ta mà gọi là ông Giám đốc (Shachô) hoặc là Tanaka Shachô, chứ không gọi tên ông ta…


Ngôn ngữ Nhật Bản thể hiện rất rõ ràng hệ thống cấp bậc này, những người dưới luôn dùng cách nói kính ngữ (keigo) với người cấp trên mình (dù người đó nhỏ tuổi hơn mình), và dùng từ ngữ khiêm nhường khi nói về bản thân mình. Nếu nói không phù hợp, sẽ bị xem là thất lễ (shitsurei), đụng chạm rất lớn đến thể diện (kao) của người Nhật. Hệ thống cách nói kính ngữ và khiêm nhường và tính mơ hồ (aimaisa), giao tiếp theo cách tatemae (hình thức, đóng kịch, nói lấy lệ) – honne (nội dung thật lòng)…trong ngôn ngữ của người Nhật rất khó đối với người nước ngoài và ngay cả với người Nhật cũng cảm thấy lúng túng. Việc hiểu biết tiếng Nhật là chìa khoá để hiểu người Nhật và những cảm nghĩ, thái độ, ý nghĩa các lời nói của họ.


Cách cúi chào (ojigi) của họ cũng thể hiện rất rõ hệ thống cấp bậc trong văn hoá của họ – qua đó, ta phân biệt được chức vụ, vị trí của người Nhật - người Nhật cúi đầu thấp để chào người cấp trên, người lớn tuổi hơn mình; cúi ngang bằng với người khác nếu họ cùng chức vụ, địa vị như mình… Có thể nói văn hoá cấp bậc và sự phục tùng cấp trên, tạo ra sự trật tự “chitsujo” và sự thống nhất trong gia đình và tổ chức của họ. Nó cũng thể hiện mối quan hệ tiêu biểu trong công ty và xã hội Nhật. Nó đem lại sự ổn định cho tổ chức, sự nhất trí, đoàn kết, tinh thần trách nhiệm cao, nhưng mặt nào đó có hạn chế bởi sự rắc rối, mơi hồ trong khi giao tiếp với người nước ngoài…


Đặng Thị Hường


http://blog.360.yahoo.com/thesongkatykaty


Mong được cùng các bạn thực hiện đề tài nghiên cứu tiếp về Nhật Bản


Bài viết bản quyền "© SAGA, www.saga.vn," đề nghị ghi nhận rõ khi trích đăng sử dụng lại một phần hay toàn bộ bài viết

 

Văn hoá kinh doanh Nhật Bản (tiếp theo)


Tác giả; Đặng Thị Hường (Kaori)


( Bình chọn: 2 -- Thảo luận: 0 -- Số lần đọc: 5246)


Chế độ tuyển dụng, đào tạo con người:


Một trong những đặc trưng tạo ra văn hoá kinh doanh của người Nhật là chế độ tuyển dụng, đào tạo nhân viên của họ. Thường thì công ty Nhật tuyển dụng nam nhiều hơn nữ và coi lao động nữ chỉ là tạm thời và lao động nữ đa số là làm những việc đơn giản, ít thăng tiến cao vì quan niệm phụ nữ là người lo việc gia đình, giáo dục con cái, quán xuyến nhà cửa để cho các ông chồng an tâm làm việc. Công ty Nhật thường tuyển hàng loạt người mới ra trường vào tháng tư và đào tạo họ những phong cách, cách thức của công ty. Với người Nhật giáo dục trong công ty là quan trọng nhất . Mọi người trong công ty đều hiểu rằng “phương hướng kinh doanh của một xí nghiệp là vì lợi ích của mọi người chứ không vì lợi ích cá nhân. Kinh doanh tốt có lợi cho xã hội, kinh doanh không tốt có hại cho xã hội”, mỗi người có trách nhiệm và nghĩa vụ đối với công ty và họ sẽ được nhận những giá trị tương xứng. Nhiều công ty có chế độ thuê mướn nhân viên suốt đời (shuushinkoyousei) và trả lương theo chế độ thâm niên (nenkoujoretsusei) - chế độ làm việc này đem lại nhiều ích lợi cho cả công ty và người lao động như với công ty, nó đem lại sự ổn định về tổ chức nhân sự và thuận lợi trong đào tạo, làm người lao động yên tâm gắn bó trung thành và làm việc hết mình cho sự phát triển của công ty.


Các chương trình đào tạo, các đợt đánh giá nhân viên và thăng tiến nghề nghiệp được tiến hành lâu dài và theo cách cho nhân viên luân phiên tiếp xúc với nhiều kinh nghiệm và cơ hội khác nhau trong hoạt động của công ty – nhà quản trị có thể đánh giá nhân viên thông qua xem xét hoạt động của nhân viên trong một thời gian dài, trong khi đó vẫn khuyến khích nhân viên tiếp tục học hỏi và tăng tiến mà không sợ phạm lỗi đe dọa đến việc làm. Như thế, khuyến nhân viên hoạt động tiến bộ hơn, tích cực hơn, không sợ sai lầm mà biết rút kinh nghiệm từ sai lầm và cố không phạm lại sai lầm nữa. Đương nhiên, ý thức và thái độ lao động khi làm việc suốt đời và được thăng tiến, trả lương tăng cao theo thời gian làm việc sẽ khác hơn so với không làm suốt đời tại một công ty, họ sẽ tự hoàn thiện, điều chỉnh mình cho phù hợp với phong cách, nền nếp của công ty, phấn đấu hết mình trong sự tự tin, yên tâm và có ý thức phụ thuộc vào công ty rất mạnh mẽ. Hiện nay, chế độ làm việc suốt đời và trả lương theo thâm niên ít nhiều thay đổi vì có thể công ty sẽ không đủ chức vụ hay quỹ lương tăng lên cho đại đa số nhân viên. Nhưng những giá trị tích cực của chế độ tuyển dụng, đào tạo, sử dụng lao động của Nhật Bản vẫn rất hữu ích.


Mô hình quản lý trong công ty Nhật Bản:


Các đặc trưng cho văn hoá kinh doanh của Nhật Bản chủ yếu và nổi bật là môi hình quản lý đều mang những đặc điểm như chú trọng nguồn lực con người, coi trọng con người và mối quan hệ hài hoà (nguyên tắc Wa) trong quan hệ con người, mọi người trong tổ chức đều tham gia vào quá trình hoạt động quản lý và tập thể quan trọng hơn cá nhân. Trong đó đáng chú ý là thuyết kiểm tra chất lượng toàn diện (TQC – Total Quality Control) theo hệ thống Kaizen (cải thiện). Khái niệm TQC vốn được Nhật học hỏi, tiếp thu và cải tiến từ khái niệm Kiểm tra chất lượng (QC – Quality Control) của Mỹ vào năm 1946. ban đầu, QC chỉ có nghĩa là “chất lượng của sản phẩm”, nhưng người Nhật mở rộng ra khắp mọi thức, trở thành Kiểm tra chất lượng toàn diện (TQC): chất lượng sản phẩm, hoạt động, nhân lực, uy tín và cải tiến không ngừng quy trình Hoạch định – Thực Hiện – Kiểm tra – Đối phó. TQC được người Nhật hiểu là “sự cải tiến (kaizen) không ngừng bất cứ chất lượng nào được nhận thấy là mục tiêu cải tiến với sự tham gia đầy đủ của mọi thành viên trong tổ chức, sử dụng những kỹ thuật kiểm tra chất lượng để thực hiện”. TQC là một công cụ để “không ngừng cải tiến chất lượng” (kaizen), nhằm cải tiến sản phẩm và dịch vụ, củng cố và tăng cường các hoạt động của công ty.Việc đưa kaizen vào trong ý thức của mọi nhân viên, là một nhân tố khiến cho Nhật Bản phát triển và tạo nên một nếp văn hoá kinh doanh riêng biệt của họ.


Bên ngoài công ty


Với những mối quan hệ bên ngoài công ty như khách hàng trong nước và nước ngoài, người Nhật có các thái độ khác nhau. Với các công ty Nhật Bản, thường giữa họ có mối quan hệ làm ăn lâu dài, tin cậy nhau – công ty Nhật thường là keirestu kaisha (công ty có phụ thuộc hay liên hệ) với công ty khác, họ cùng nằm trong một hệ thống chặt chẽ, phân công nhau trong kinh doanh, tạo thành một nhóm kinh doanh trung thành với nhau khiến công ty nước ngoài khó mà xâm nhập vào được. Đương nhiên là người bên ngoài sẽ phải mất nhiều thời gian, gặp nhiều khó khăn mới có thể chen vào cùng làm ăn với một công ty trong hệ thống đó. Người Nhật thà mua từ công ty Nhật khác trong hệ thống đó với giá cao hơn thay vì mua từ công ty bên ngoài. Mối quan hệ giữa người với người (ningen kankei) rất quan trọng trong xã hội Nhật Bản, nó là thước đo của tình bạn, sự gắn bó và hợp tác chặt chẽ trong đời sống của họ. Trong tất cả các cuộc làm ăn, kinh doanh người Nhật luôn lấy mối quan hệ với đồng nghiệp, khách hàng, cấp trên, cấp dưới làm cơ sở cho mọi hoạt động. Trong xã hội mỗi người Nhật có một vị trí nhất định trong một bộ máy, nếu không hiểu được vị trí của họ cũng làm người Nhật lúng túng. Do vậy người Nhật e dè khi tiếp xúc với người họ chưa có quan hệ mật thiết. Người Nhật, do đó, mất nhiều thời gian để thiết lập mối quan hệ tốt đẹp, hiểu biết nhau trước khi họ bắt đầu thực sự làm ăn với nhau. Đi chơi golf với nhau là một trong những cách quan trọng nhằm tạo lập quan hệ hiểu biết của họ.


Từ xưa, người Nhật luôn coi người nước ngoài là “gaijin” (ngoại nhân), mang tâm lý bài ngoại, tự tôn, tự ty dân tộc nên không cho phép người nước ngoài xâm nhập vào tổ chức của họ. Ngày nay, do mở rộng cơ hội làm ăn quốc tế, nên người Nhật tiếp xúc với nhiều người nước ngoài. Nếu chưa xác lập được mối quan hệ tốt đẹp với người Nhật thì người nước ngoài sẽ mất đi cơ hội làm ăn với họ. Một trong điều đáng lưu ý là người Nhật thường lúng túng khi gặp đối tác làm ăn là nữ giới, đặc biệt là những người Nhật “chân ướt chân ráo” (những người Nhật truyền thống, lứa tuổi trung niên trở lên), còn những người Nhật “thành thục, già đời” (juku) thường là còn trẻ và làm việc nhiều với người nước ngoài, học hỏi tại nước ngoài thì điều này họ có thể chấp nhận được.Người Nhật tìm hiểu rất kỹ tình hình hoạt động của các công ty, quan tâm tối ảnh hưởng của cá nhân tới các sự kiện trong công ty đó trước khi họ làm ăn với công ty đó. Do đó, người Nhật thường mất nhiều thời gian trong việc trước khi quyết định làm ăn với đối tác. Việc nhờ người quen biết có uy tín, có quan hệ tốt đẹp với đối tác làm người trung gian (shokainin) giới thiệu trong việc tạo mối quan hệ với người Nhật là một điều đáng lưu ý khi làm ăn với người Nhật. Tốt nhất shokainin (đó phải là nam giới) là một người Nhật hiểu biết tường tận tình hình của công ty, sản phẩm, dịch vụ và quan hệ giao dịch, mối quan hệ của hai bên, và ông ta có địa vị quản lý tầm trung… Có thể nói, việc tạo lập mối quan hệ trong văn hoá kinh doanh của nhiệt là rất quan trọng, nhưng một khi đã hiểu biết lẫn nhau, tạo lập được mối quan hệ tốt đẹp, lâu dài và tin cậy lẫn nhau thì công việc làm ăn kinh doanh với người Nhật sẽ rất thuận lợi.


Khi bắt đầu gặp người Nhật, việc chào hỏi, trao đổi danh thiếp rất quan trọng – người Nhật thường rất thích nếu người nước ngoài cúi chào họ theo kiểu ojigi và thích người tỏ ra hiểu văn hoá, ngôn ngữ Nhật Bản và yêu mến đất nước của họ. Ngoài ra, người Nhật có những đặc trưng riêng của họ trong thương lượng kinh doanh như không thích tranh luận chính diện với đối thủ, không phản ứng ngay và luôn tỏ ra ôn hoà, khiêm nhường, bình tĩnh, thích đàm phán với người có chức vụ ngang mình, luôn muốn người của mình nhiều hơn bên đối phương, để dẽ dàng ra quyết định sau này. Người Nhật thường có nhiều cách nói mơ hồ (aimai) để diễn đạt ý muốn và không nói “không” một cách rõ ràng nên người nước ngoài rất dễ hiểu lầm lời nói và ý nghĩ của họ. Ngoài ra, tiếng Nhật rất khó với cấu trúc ngữ pháp ngược, từ vựng pha trộn và lời nói thường chỉ là một phần trong giao tiếp, phần quan trọng chìm ẩn trong giáp tiếp nằm ở trong các cử chỉ của họ nhiều hơn. Người Nhật không nói thắng sự việc mà nói tế nhị – “ý tại ngôn ngoài”, ý ngoài lời nói (haragei), trong thương lượng kinh doanh thì việc phải hiểu được những gì đằng sau lời nói (haragei) rất quan trọng. Sự tiến triển tốt đẹp của cuộc thương lượng nhiều khi chỉ thể hiện trong những nụ cười hoặc những lời nói ý nhị, và người Nhật không hứa hẹn chắc nịch một điều gì vì họ sợ không làm được và họ không muốn nghe người khác hứa hẹn chắc nịch vì họ muốn giữ thể diện cho người ấy nếu tương lai không thực hiện được lời hứa. Điều này quả là rất khó hiểu và khó nắm bắt đối với người nước ngoài. Sự im lặng trong đàm phán của họ cũng là một cách đàm phán vì người Nhật không thích sự ồn ào. Với người Nhật, sự tin tưởng lẫn nhau còn quan trọng hơn hợp đồng bằng giấy tờ…


Có thể nói, việc hiểu người Nhật và văn hoá kinh doanh của họ rất phức tạp. Nhưng các công ty Nhật Bản bao giờ cũng là những công ty chân thành có uy tín cao, đáng tin cậy và luôn là những đối tác trung thành trong kinh doanh với bên ngoài, đó chính là một những đặc trưng đáng tự hào và được trân trọng, học hỏi trong văn hoá kinh doanh của họ.


Kết luận


Nhật Bản đã tạo được một nền văn hoá kinh doanh đặc trưng của họ và những giá trị văn hoá đó đã giúp họ từ một nước Nhật nghèo tài nguyên, bị thất trận và bị tàn phá nặng nề trong chiến tranh đã thành công trong sự phát triển kinh tế trở thành cường quốc kinh tế lớn trên thế giới khiến thế giới phải thán phục, kinh ngạc. Nhật Bản bắt đầu vươn ra hợp tác, chiếm lĩnh nền kinh tế thế giới và mở rộng các quan hệ hợp tác trên nhiều mặt với các quốc gia trên thế giới. Ở Việt Nam, trong những năm gần đây, quan hệ Việt Nam – Nhật Bản đã có những phát triển mạnh mẽ trên nhiều lĩnh vực, đặc biệt là trong lĩnh vực đầu tư phát triển kinh tế, du lịch, giao lưu văn hoá. Ngày càng có tổ chức Nhật sang đầu tư, làm việc tại Việt Nam và ngược lại cũng có nhiều tổ chức Việt Nam làm ăn, tiếp xúc với người Nhật. Trong quá trình giao lưu, tiếp xúc kinh doanh với người Nhật, việc hiểu biết về người Nhật và văn hoá kinh doanh của họ đóng vai trò rất quan trọng, giúp cho ta tránh được được những hiểu lầm và góp phần vào sự thành công trong công việc. Đồng thời việc tìm hiểu về văn hoá kinh doanh của Nhật Bản cũng ít nhiều góp phần vào việc phát triển quan hệ kinh doanh với người Nhật, và qua đó có thể rút ra những kinh nghiệm, bài học bổ ích cho sự phát triển của Việt Nam.


Bài viết bản quyền "©SAGA, www.saga.vn," đề nghi ghi nhận rõ khi trích đăng sử dụng lại một phần hay toàn bộ bài viết.


Đặng Thị Hường


http://blog.360.yahoo.com/thesongkatykaty


Mong được cùng các bạn thực hiện đề tài nghiên cứu tiếp về Nhật Bản

 

Nhưng dân Nhật người Nhật mới là uchi (người nhà) chứ nhân viên nước khác thì vẫn là "soto - người ngoài" thôi ... C

 

Các cao nhân đã kể hết nội tình các bác Nhật rồi, tui chỉ xin bổ sung thêm 1 số chi tiết:


- Khi mấy chú Nhật đứng nghe sếp lớn dạy bảo, sếp nói gì chú cũng khen "hay, hay"("ha-i" trong tiếng Nhật có nghĩa là "yes" mờ, he he ...)


- Mọi người đều truyền tụng, công ty Nhật ưu đãi với nhân viên như cha mẹ


đối với con. Đúng rồi, nhưng nhân viên Nhật mới là con ruột, còn nhân viên bản xứ là con ghẻ !


- Bọn Nhật hãi nhất là ăn bánh trung thu (bánh dẻo, bánh nướng) của Việt Nam. Bác nào lỡ cắn phải một miếng thì ngậm luôn, im thin thít, xong trả lại miếng cắn dở, nói "bánh của chúng mày ngọt quá ". Mình cũng ngượng ngùng vì thấy ngọt thật. Hỡi ôi có lần ăn bánh đậu xanh đậu đỏ của các bác Nhật đem qua cho, nó ngọt còn hơn đường phèn, ăn xong khé cổ ực liền mấy ca nước. Bọn này láo thật, bánh mình xách dép cho bánh nó về khoản ngọt thế mà nó dám nói láo không biết ngượng !

 

Chào cả nhà,


về vấn đề văn hóa công ty Nhật và Việt mình xin có ý kiến như sau:


Minh đã làm nhân sự cho 1 công ty Nhật hơn 2 năm, làm từ hồi xây dựng công ty đó.


mình cũng làm nhân sự cho 1 công ty Việt nam. mình thấy có rất nhiều điểm khác biệt, và các điểm khác biệt đó cũng giống như một số ý kiên ở trên của mọi người nhưng có 1 điều mà nó là 1 công thức chung của tất cả nhân viên dù ở công ty nào cũng vây, ĐỀU PHẢI HƯỚNG CHO NHÂN VIÊN NHÂN THỨC VỀ CHẤT LƯỢNG VÀ TRÁCH NHIỆM TRONG CÔNG VIÊC. KHI HỌ NHÂN THỨC ĐƯỢC TRÁCH NHIỆM VÀ CHẤT LƯỢNG CÔNG VIỆC THÌ HỌ SẼ LÀM HẾT KHẢ NĂNG CỦA MÌNH. KHI ĐÓ CÁI VẤN ĐỀ MÔI TRƯỜNG NHẬT HAY VIỆT NAM KHÔNG CÒN LÀ QUAN TRỌNG NỮA.


Ở các công ty Việt nam vẫn chưa có tính tự ý thức về công việc và trách nhiệm đó. họ chỉ làm mang tính điểm danh, chưa dám, chưa có cơ hội thể hiện hết khả năng của mình.


Mọi người cứ bảo công ty Nhật thế nọ, thế kia nhưng thực tế nhưng công ty đó chỉ cho người Việt nam chúng ta cách làm việc để đạt được thành công hoàn hảo.


Với mỗi nhân viên phải có nhận thức học hỏi và xây dựng công ty thì lúc đó công ty sẽ phát triển.

 

Em cũng chưa làm công ty Nhật bao giờ, nhưng do học tiếng Nhật nên tiếp xúc khá nhiều người Nhật, qua đó cũng biết đôi chút về văn hóa và tác phong của Nhật.


Cái đặc trưng đầu tiên về văn hóa Nhật mà mình nên chú ý là văn hóa "trong ngoài" hay văn hóa "người nhà, người ngoài" mà ở trên có AC đã nhắc. Với người trong thì họ nói chuyện tự nhiên, cởi mở, thẳng thắn có thể đến mức bỗ bã. Nhưng với người ngoài thì lúc nào cũng lịch sự, cũng cởi mở đấy nhưng cởi mở theo kiểu với người lạ. Tức là dù có vẻ cởi mở thế nào đi chăng nữa họ vẫn coi bạn là người ngoài. Bạn có thân mật quá thì chỉ làm họ sợ hãi, đề phòng.


Đặc trưng thứ 2 cần lưu ý của nhật là quan hệ trên dưới rất rõ ràng. Người vào trước, lớn tuổi hơn thường là trên người vào sau, ít tuổi hơn thường là dưới. Nói chung là mới vào đừng thể hiện quá nhiều bằng lời nói, người Nhật không thích người nói nhiều, họ thích những người thể hiện bằng hành động. Cũng chính vì thế nên văn hóa Nhật đôi khi khó hiểu với người ngoài, nhưng thực ra thì với họ rất dễ hiểu. Họ tự họ hiểu nhau mà làm việc nhiều hơn. Nói chung thường người Nhật chú trọng tiểu tiết, điều này cũng đúng vì tiểu tiết quyết định thành bại. Lại còn chú trọng lễ nghi vì lễ nghi cũng giống như 1 loại luật pháp, quy định giúp cho công việc trôi chảy. Lễ nghi giúp cho nhân viên duy trì được niềm tin vào cấp trên, lãnh đạo từ đó có sự thống nhất trong hành động, tư tưởng. Tuy nhiên như ở trên có một số AC nói là tùy vào từng công ty mà phong cách lãnh đạo khác nhau. Điều này cũng đúng. Nhưng ở trên thường là những đặc điểm chung về văn hóa cổ điển của Nhật mà ta cần chú ý. Nó sẽ biểu hiện trong doanh nghiệp Nhật dưới nhiều hình thức khác nhau. Nếu muốn tạo dựng văn hóa công ty theo phong cách Nhật thì cũng có nghĩa phải thay đổi tư tưởng, văn hóa của nhân viên trong công ty. Điều này thì thường rất khó.

 

các anh chị có thể cho em hỏi, nếu đã từng làm cho công ty Nhật thì có anh chị nào đã từng tham gia khoá HASS test của công ty SCS chưa ạ? Nếu ai đã từng tham gia rồi có thể share kinh nghiệm với em được không ạ. Thanks so much

 

hi bạn vấn đề này cũng hơi khó nhỉ.Mõi người mỗi quan điểm thì sẽ co những cách giải quyết các vấn đề khác nhau. Theo mình có ý kiế như thế này nếu ko hay xin các bạn đóng góp ý kiến cho mình, tại minh chưa làm cho công ty nhật bao giờ


Vấn đề ở đây chính là sự khác biệt văn hóa và quan điểm của các đồng nghiệp ko thống nhất nhau.do đó mình cần phải có


1. Một người quản lý phải am hiểu văn hóa của hai nước nếu họ không hiểu thì chúng ta cung cấp thông tin về văn hóa cho họ biết.(Nếu quản lý là người việt thì càng tốt).


2. Khi đưa ra chính sách trưng cầu ý kiến của mỗi người phải cho mọi người biết hướng mục tiêu nhu cầu thị trường thực tế như thế nào để cho mọi người có những định hướng chung cho giải pháp của mình


3.Cần tạo không khí vui vẻ thân mật cho nhân viên như là các cuộc ngoại khóa bữa tiệc công ty cuối tuần.. chẳng hạn để cho họ hiểu nhau hơn


4.Người đứng đầu quản lý trong các cuôc họp thì phải làm sao tạo ra uy tín sự tin tưởng đối với nh6an viên và người giàu kinh nghiệm để khi thông nhất vấn đề sẽ dễ hơn


hic day là ý kiến của mình mong các bạn góp ý nha thank

 

Xin lỗi đã hỏi nội dung không có liên quan đến topic. Nhưng vì mình cũng làm ở công ty Nhật. Công ty mình đang có một bài test HASS cho nhân sự. Vậy bạn đã từng trải qua kỳ thi này chưa? HASS viết tắt của Human Administrator Standard Skill.


Thanks for your supporting


Kiều

 

Chào bạn,


Bạn có thể share tài liệu HASS đang có cho diễn đàn được không?


Thanks bạn trước.

 

Bàn tới văn hóa mà không nói tới hệ thống thì khó có thể hiểu văn hóa. Bài đính kèm có thể giúp hiểu rõ hơn về Quản lý tại các công ty Nhật bản dưới quan điểm của các tài liệu của Anh và Mỹ.

Japanese_Cultures2.pdf

 

chào bạn,


Theo tôi người Việt chúng ta gặp khó khăn và khác biệt này là 2 vấn đề


1. Teamwork:


người Nhật làm việc kiểu teamwork với mục đích là bottom up, họ dùng nhân viên kết hợp với nhau chia sẻ kinh nghiệm và chung sức... để đạt được mục tiêu chung, còn người quản lý thì lại nhàn rỗi hơn khi sử dụng hiệu quả bàn tay của nhân viên làm việc. Còn kiểu Việt Nam, Trung Quốc và một số nước khác là Topdown, có nghĩa rằng mọi quyết đinh từ cấp trên thì đúng và chính xác hơn, nhân viên chỉ có làm theo thôi, nhưng làm kiểu này thì đòi hỏi người quản lý phải rất giỏi và vất vả, nếu vắng ông này thì coi như công việc phải pending - để biết thêm chi tiết thì bạn có thể học bài teamwork của Nhật


2. Thảo Luận:


theo cách làm việc của nhật thì họp nhóm hay bàn bạc (Y-gaya) phương pháp này cho chúng ta biết khi thảo luận hay bàn bạc thì phải mang tính xây dựng (constructive idea contribution) trong khi đó người Việt chúng ta có tật xấu là họp hành thì mang những cái xấu của người khác ra để phê bình và lên án (complaint). "Chê trách" thì rất dễ làm vì trẻ con cũng biết trách móc, nhưng điều khó là cũng nhau xây dựng ý kiến và học những cách giải quyết vấn đề từ lỗi sai của người khác thì chúng ta lại không làm được - xét cho cùng thì ai chưa làm được điều đó thì cũng giống trẻ con đang cãi nhau trong 1 trò chơi nào đó


Phương pháp làm việc và kỹ năng nhân sự kiểu Nhật Bản, Anh, Mỹ thì tui đây có thể chia sẻ nhiều lắm đó, các bác có gì khó khăn thì cứ liên hệ cho tui nhé: londonedu@vnn.vn

 

Qua diễn thảo luận của mọi người trong diễn đàn về chủ đề Văn hóa DN Nhật trong môi trường Việt (xin được tạm gọi là như vậy) tớ xin góp một vài ý kiến nho nhỏ sau:


- Nhật Bản hiện đang là nền kinh thế thứ 2 thế giới, được xây dựng trên nền tảng không phải là tài nguyên thiên nhiên giàu có, trù phú. Điều kiện địa hình phân tán hết sức khó khăn và Nhật Bản cũng là một nước phải gánh chịu hậu quả nặng nề của chiến tranh. Như vậy, nền kinh tế mạnh mẽ đó được xây dựng trên nền tảng tri thức sâu sắc, sự đồng lòng quyết tâm của toàn thể người dân Nhật với một ý chí mạnh mẽ tuyệt vời. Vì lý do đó, trình độ văn minh, nhận thức và trong trường hợp này là trình độ quản lý doanh nghiệp của người Nhật là tinh hoa, tinh túy mà chúng ta - những người Việt Nam đang phát triển - cần thiết phải nhìn nhận một cách nghiêm túc nhằm chắt lọc, học hỏi để đi lên. Nói như vậy để khẳng định, học người Nhật là cần thiết và cần tỉnh táo.


- Về chủ đề của bạn đưa ra, theo tôi, là một người quản lý làm công việc quản lý không phải là bắt người khác phải làm theo ý mình mà là hướng dẫn, dẫn dụ nhân viên thuộc quyền cùng hướng tới những mục tiêu chung. Như vậy, để thảo luận nhóm có hiệu quả trong trường hợp bạn có những nhân viên chưa có thói quen tốt này thì cần:


+ Trước khi thảo luận cần đặt ra một số nguyên tắc chung để mọi người chùng làm theo. Những hành vi không phù hợp với nguyên tắc chung thì không được chấp nhận.


+ Người chủ trì cần chủ động nêu ra mục tiêu chính của buổi thảo luận và kết quả cần đạt được để mọi người cùng hướng tới (có thể đưa ra một số gợi ý nội dung chính).


+ Điều hành thảo luận theo các nguyên tắc đã được thống nhất, hướng tập thể vào kết quả đã được định trước.


Chúc bạn thành công (do thời gian có hạn, xin được trao đổi thêm ở các phần sau).

 

Agree with Kaori.


Chủ đề vô tận và phải thích nghi để thành công.

 

Em nghĩ rằng nghiên cứu văn hóa DN NB không chỉ để áp dụng vào các công ty Nhật Bản tại VN. VHDN Nhật Bản có nhiều nét rất hay đáng để áp dụng vào các doanh nghiệp của chúng ta. Nhưng em không biết hiện nay các công ty VN có ứng dụng nhiêu chưa ạ?


Tại vì việc đánh giá áp dụng VHDN NB hay không có vẻ hơi trừu tượng và mang tính chủ quan của cá nhân

 

Thắc mắc về áp dụng văn hóa doanh nghiệp của Nhật tại công ty VN rất hay. tôi có một comment như sau:


Chúng ta hay suy nghĩ ngược lại là: Văn hóa doanh nghiệp Việt Nam nên thay đổi / học hỏi gì từ văn hóa doanh nghiệp nhật bản? nếu suy nghĩ như vậy thì chúng ta có thể thấy là chúng ta upgrade những cái hay và thực sự hay đối với người Việt từ các công ty Nhật. còn những cái tầm thường hoặc mang đậm nét phong tục và văn hóa Nhật Bản thì không nên vì chúng ta có phong tục và văn hóa của riêng mình vẫn hơn. ví dụ:


Nhật Bản:


Cúi chào - cái này theo tôi không dùng được mà chúng ta làm cách thông thường như dùng lời nói và hành động là bắt tay. Tôi cũng làm ở công ty của Nhật và tôi là người cùng công ty xây dựng văn hóa mà tôi phản đối kịch liệt với Sếp về vấn đề này. cuối cùng tôi cũng thành công và được ủng hộ từ phía nhân viên


Bỏ giầy/dép: các công ty của Nhật điều này là bắt buộc và không thể thay đổi được ngoại trừ một số đặc biệt vì họ thực hiện 5S rất tốt. 5S trong các công ty của Nhật là yếu tố cốt lõi để quản lý và cải tiến. người Việt Nam mình thì chỉ coi 5S là yếu tố vệ sinh sạch sẽ thôi nên thường có suy nghĩ bẩn tí cũng không sao


Để nói về văn hóa và cách quản lý của Nhật Bản thì tui có thể nói cả ngày, nhưng bây giờ thì không có thời gian rùi. các bác có questions nào về quản lý nhân sự hay quản lý sản xuất thì email cho em - em giải quyết bằng hết và satisfy các bác bằng hết. câu hỏi nào khó quá em không trả lời được em sẽ pass cho người Nhật trả lời giùm: contact của em: londonedu@vnn.vn