Người chờ thưởng tết, người lo mất việc

(LĐ) - Thông thường, đến cuối năm, người lao động đều háo hức chờ đợi doanh nghiệp công bố khoản thưởng cuối năm. Nhưng năm nay, công nhân tại nhiều KCN-KCX vừa thấp thỏm chờ tiền thưởng vừa phải lo lắng liệu có giữ được chỗ làm đến Tết hay không?


Riêng tại TPHCM, năm 2008, gần 10 nghìn công nhân đã mất việc do doanh nghiệp gặp khó khăn hoặc phải giải thể.


Doanh nghiệp rụt rè "báo cáo thưởng"


Phòng Lao động - Tiền lương - Tiền công thuộc Sở LĐTBXH TPHCM đến giờ này vẫn chưa thể làm báo cáo doanh nghiệp đăng ký thưởng tết bởi số doanh nghiệp đã gửi đăng ký ít hơn hẳn năm trước. Tính đến ngày 18.12 mới có khoảng 100 doanh nghiệp gửi đăng ký đến sở so với con số 600-700 doanh nghiệp cùng kỳ hàng năm. Trong đó, có doanh nghiệp đã khẳng định năm nay không có thưởng tết do kinh doanh thua lỗ.


Tương tự, Sở LĐTBXH tỉnh Bình Dương cũng đang đốc thúc các doanh nghiệp làm báo cáo thưởng cuối năm bởi mới chỉ có lác đác vài doanh nghiệp gửi văn bản lên. Các doanh nghiệp "rụt rè" trong việc gửi báo cáo lương thưởng khiến nhiều người lao động hoang mang không biết năm nay có thưởng không, nếu có liệu đủ tiêu Tết?


Chị Chu Thị Kim Anh (quê Hà Tĩnh) đang làm việc tại Cty NESSEI ELECTRONIC VN - Kcông nhân Sóng Thần, lo lắng: "Tiền tiêu Tết chỉ trông chờ vào tiền thưởng, chứ tiền dành dụm được ít lắm. Năm trước, những công nhân có tay nghề giỏi, Cty thưởng thêm 1,5 tháng lương; còn các công nhân khác được một tháng lương cơ bản. Còn năm nay, em nghe nói, chỉ có thưởng đại trà một tháng lương cơ bản thôi".


Chị Đinh Thị Tuyết Nga, mới làm việc tại Cty Taiyuan xác định tết này không về: "Khoản thưởng lấy lương cơ bản chia cho 12 tháng rồi nhân với số tháng đã làm việc, nên chắc chẳng được bao nhiêu. Cty đang khó khăn, thưởng bao nhiêu nhận bấy nhiêu thôi anh ạ. Tết này chắc chắn không đủ tiền về quê rồi".


Một điều dễ nhận thấy là các doanh nghiệp không còn cảnh tăng ca nhiều như những năm trước để kịp đơn hàng. Không tăng ca đồng nghĩa với việc thu nhập của người lao động giảm, vì vậy khoản thưởng cuối năm càng có ý nghĩa hơn đối với họ. Trong thời điểm này, nếu không đảm bảo tốt quyền lợi cho người lao động sẽ rất dễ xảy ra tranh chấp lao động liên quan đến lương, thưởng.


Nỗi lo tiền thưởng đang canh cánh trong lòng nhiều người lao động, nhưng còn hàng nghìn người còn gặp phải hoàn cảnh khó khăn hơn: Thất nghiệp vào thời điểm năm hết, tết đến. Theo thống kê của Sở LĐTBXH TPHCM, trong năm 2008 đã có 14 doanh nghiệp gặp khó khăn phải cắt giảm LĐ hoặc giải thể khiến 4.067 công nhân phải tìm bến đậu mới.


Ban quản lý các KCN-KCX (Hepza) cũng thông báo 3.978 công nhân thuộc 23 doanh nghiệp trong Hepza cũng mất việc, chủ yếu trong 6 tháng cuối năm. Đấy là chưa kể số lượng công nhân hết hợp đồng ngắn hạn không được ký tiếp do doanh nghiệp không có đơn hàng mới. Dự kiến năm 2009 tình hình còn khó khăn hơn gấp bội.


Khẳng định vai trò của công đoàn


Liên đoàn Lao động (liên đoàn lao động) TPHCM đã tích cực trong việc tìm chỗ làm mới cho công nhân thuộc 37 doanh nghiệp gặp khó khăn phải cắt giảm LĐ hoặc giải thể. Đồng thời, tích cực tổ chức các hoạt động chăm lo tết cho công nhân và giám sát việc thực hiện thưởng tết cho công nhân tại các doanh nghiệp. Như tại huyện Nhà Bè, liên đoàn lao động đã vận động 100% doanh nghiệp có tổ chức Công đoàn đảm bảo tháng lương 13 cho người lao động.


Bà Trần Thị Thanh Hiền, Chủ tịch liên đoàn lao động huyện Nhà Bè - cho biết: "Chúng tôi đang rà soát số lượng công nhân gặp khó khăn không đủ tiền về quê ăn tết để đề xuất chính sách hỗ trợ thích hợp. Đối với các doanh nghiệp làm ăn thua lỗ, chắc chắn không có thưởng tết, chúng tôi sẽ huy động các nguồn lực để đảm bảo công nhân có những phần quà ý nghĩa".


Tương tự, mặc dù đang gặp nhiều khó khăn do giá caosu giảm, nhưng ông Lê Thanh Bình - Chủ tịch Công đoàn Caosu VN - khẳng định: "Lãnh đạo và Công đoàn ngành caosu sẽ đảm bảo đầy đủ chế độ chính sách, lương thưởng cho hơn 93 nghìn công nhân của ngành. Đồng thời, ngành tiếp tục trích quỹ phúc lợi khoảng 100 triệu đồng chăm lo tết cho công nhân bị tai nạn lao động gặp hoàn cảnh khó khăn".


Vinh Hải - Tất Thảo


laodong.com.vn